Hộ kinh doanh là cơ sở sản xuất, kinh doanh do một cá nhân hoặc các thành viên hộ gia đình đăng ký thành lập và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đới với hoạt động kinh doanh của hộ. Hộ kinh doanh, hộ kinh doanh cá thể là việc cá nhân cư trú có hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ thuộc tất cả các lĩnh vực, ngành nghề sản xuất, kinh doanh theo quy định của pháp luật. Hiện nay về vấn đề thuế của hộ kinh doanh sẽ có hai hình thức áp dụng là phương pháp kê khai và phương pháp khoán.
Chủ yếu hiện nay hộ kinh doanh có quy mô nhỏ nên chủ yếu áp dụng phương pháp khoán. Đối với phương pháp khoán thì hộ kinh doanh sẽ không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ trừ trường hợp hộ kinh doanh thuộc trường hợp nộp thuế theo phương pháp kê khai (thường áp dụng đối với hộ kinh doanh có quy mô lớn).
Về thuế của hộ kinh doanh sẽ áp dụng các loại thuế, lệ phí sau: Thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân và lệ phí môn bài.
Mức thu lệ phí môn bài theo quy định giao động từ 300.000 đồng/năm đến 1.000.000 đồng/năm đối với hộ gia đình sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ quy mô nhỏ và từ 1.000.000 đồng/năm đến 3.000.000 đồng/năm đối với hộ gia đình sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ quy mô lớn. Nếu hộ gia đình hoạt động sản xuất, kinh doanh có doanh thu hàng năm từ 100 triệu đồng trở xuống sẽ được miễn lệ phí môn bài.
Theo quy định tại Điều 10 của Thông tư 40/2021/TT-BTC hướng dẫn thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân và quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh thì căn cứ tính thuế đối với hộ kinh doanh là doanh thu tính thuế và tỷ lệ thuế tính trên doanh thu.
Doanh thu tính thuế giá trị gia tăng và doanh thu tính thuế thu nhập cá nhân đới với hộ kinh doanh là doanh thu bao gồm thuế của toàn bộ tiền bán hàng, tiền gia công, tiền hoa hồng, tiền cung ứng dịch vụ phát sinh trong kỳ tính thuế từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ, bao gồm cả các khoản thưởng, hỗ trợ đạt doanh số, khuyến mại, chiết khấu thương mại, chiết khấu thanh toán, chi hỗ trợ bằng tiền hoặc không bằng tiền, các khoản trợ gía, phụ thu, phụ trội, phí thu thêm được hưởng theo quy định, các khoản bồi thường vi phạm hợp đồng, bồi thường khác (chỉ tính vào doanh thu tính thuế thu nhập cá nhân), doanh thu khác mà hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh được hưởng không phân biệt đã thu được tiền hay chưa thu được tiền.
Đối với hộ kinh doanh có doanh thu từ hoạt động sản xuất, kinh doanh trong năm dương lịch từ 100 triệu đồng trở xuống thì thuộc trường hợp không phải nộp thuế giá trị gia tăng và không phải nộp thuế thu nhập cá nhân theo quy định pháp luật về thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân. Hộ kinh doanh có trách nhiệm khai thuế chính xác, trung thực, đầy đủ và nộp hồ sơ thuế đúng hạn, chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác, trung thực, đầy đủ của hồ sơ thuế theo quy định.
Lưu ý: Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh theo hình thức nhóm cá nhân, hộ gia đình thì mức doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở xuống thì các nhân được xác định không phải nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân chỉ là người đại diện duy nhất của hộ gia đình đó trong năm tính thuế.
Hộ kinh doanh chỉ cần có thu nhập đủ để nộp thuế theo quy định của pháp luật thì sẽ phải nộp thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân và sẽ không phân biệt là có đăng ký kinh doanh hay không.